فایبرگلاس به صورت توری با چشمه و گرماژ های متنوع در صنایع مختلف استفاده می کنند، این محصول ترکیبی از رزین، الیاف شیشه و رنگ می باشند. در بعضی از مواقع از این توری به عنوان عایق در ساخت مخازن استفاده می شود و در گاهی اوقات از مواد مغذی مانند فوم ها در تهیه فایبرگلاس بهره می برند. استحکام و سختی به دلیل استفاده از این مواد در آن است.
کامپوزیت فایبرگلاس
کامپوزیت دارای یک نوع یا انواع بیشتری از الیاف شیشه ای تقویت کننده است که با رزین ترکیب شده است. این نوع از ترکیب مواد شیمیایی با خواص معینی ایجاد می شود که محصول نهایی دارای ویژگی های مانند مواد اولیه اصلی نیست. از معایب کامپوزیت آن است که دارای ماندگاری بالای در طبیعت است و حتی از ماده پلی اتیلن نیز ماندگاری بیشتری دارد. از ویژگی های کامپوزیت فایبرگلاس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وزن کم
- استحکام بالا
- دوام و ماندگاری بالا
- مقاومت در مقابل حرارت و اشعه UV
- مقاومت شیمیایی بالا
- دارای اشکال و کیفیت های گوناگون
- به صرفه بودن
مراحل تولید فایبرگلاس
۱- آماده‌سازی مواد خام
تقریبا بیش از نیمی از مواد اولیه مورد استفاده در ساخت فایبرگلاس، ماسه سیلیس است که قسمت اصلی هر نوع الیاف شیشه را تشکیل می‌دهد. سایر ترکیبات شیمیایی دیگر مقادیر ناچیز می‌باشند.
۲- بخش مخلوط
در مرحله مواد با هم مخلوط شده برای بخش کوره آماده می‌شوند.
۳- کوره
دمای کوره باید به اندازه کافی بالا باشد تا ماسه و سایر اجزاء را ذوب کند و بصورت شیشه مذاب در آورد. سطح داخلی کوره با آجرهای مخصوصی ساخته شده است که در دوره‌های زمانی مشخص تعویض می‌شوند.
4- بخش بوشینگ
شیشه مذاب روی سینی‌های پلاتینی مقاوم حرارتی متعدد، جریان پیدا می‌کند. در این سینی‌ها هزاران روزنه وجود دارد که بوشینگ نامیده می‌شوند.
۵- تشکیل الیاف
جریان شیشه مذاب از درون بوشینگ‌ها بیرون کشیده می‌شود و تا قطر معین نازک می‌شوند، سپس توسط آب یا هوا خنک می‌شوند تا الیاف‌ها تشکیل شوند.
۶- آهار زنی
الیاف رشته ای شیشه ای با یک مخلوط شیمیایی مایع ، پوشش داده می‌شوند. آهارزنی به دو علت اصلی انجام می‌شود:
- برای محفوظ ماندن الیاف از سایش به یکدیگر در طی فرآیند ساخت و کار
- به منظور حصول اطمینان از چسبندگی الیاف به رزین
انواع اشکال فایبرگلاس
1- بصورت نخ
رشته هایی که قطر یکسانی حدودا بین ۴ تا ۱۳ میکرون به هم پیچیده می شوند تا نخ تولید شود. واحد نام گذاری وزنی آنها تکس (وزن به گرم به ازای ۱۰۰۰ متر طول) می باشد. نخها در وزن های متنوع با ۵ الی ۴۰۰ تکس در بازار عرضه می شوند.
2- بصورت رشته ای
اگر دسته ای از نخ ها با قطرهای ۱۳-۲۴ میکرون به هم پیچیده نشوند و تا به صورت آزاد در کنار هم قرار بگیرند به آنها نیم تاب می گویند. نیم تاب ها در وزن های ۳۰۰ الی ۴۸۰۰ تکس در بازار عرضه می شوند.
۳- بصورت پارچه‌ای دو جهته
الیاف دو جهته، الیافی با مقاومت بسیار بالا هستند که در آن ها الیاف در دو جهت عمود برهم 0 و 90 درجه قرار گرفته است. از ویژگی های بارز این الیاف علاوه بر مقاومت کششی بالای آن ها می توان به وزن کم و مقاومت در برابر انواع شرایط محیطی و محیط های اسیدی اشاره کرد.
موارد استفاده از الیاف شیشه ای دو جهته
اخیرا از الیاف دو جهته در موارد و صنایع مختلفی استفاده می شود، مهم ترین کاربرد الیاف شیشه دوجهته در صنعت مقاوم سازی و آب بندی است که از این الیاف برای مقاوم سازی ساختمان ها و سازه های صنعتی، مقاوم سازی پل ها، مقاوم سازی لوله ها و مخازن فولادی و بتنی، بهسازی لرزه ای ساختمان ها و… استفاده می شود.
از جمله کاربردهای دیگر ساخت قطعات خودرو و هواپیما، ساخت تجهیزات ورزشی، ساخت بدنه کشتی و… اما از الیاف شیشه دو جهته به دلیل مقاومت در برابر عوامل خورنده استفاده ی زیادی به عنوان پوششهای حفاظتی در صنایع مختلف می شود، همچنین این الیاف عایق الکتریکی بوده و از آن در زمینه ها مختلفی که نیاز به عایق های حرارتی با مقاومت و دوام بالا هستند استفاده می شود.
مراکز تولید فایبرگلاس
در دهه های اخیر به دلیل مناسب بودن قیمت توری فایبرگلاس در مقایسه با توری های فلزی و همچنین این محصول از ویژگی های بسیار بیشتری نسبت به انواع دیگر برخوردار است این عوامل باعث شده که در ایران گروه های تولیدی زیادی مشغول به تهیه و توزیع فایبرگلاس در بازار هستند.
